Interim psychiater en Beroepsaansprakelijkheidsverzekering
Medisch specialisten die op basis van zzp voor een ziekenhuis werken zijn niet langer verplicht om een beroepsaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten aangezien er sprake is van een centrale aansprakelijkheid van het ziekenhuis zelf (Art. 7:462 BW).
Het artikel uit de WBGO regelt de centrale aansprakelijkheid van ziekenhuizen voor alle verrichtingen van in die instellingen werkzame hulpverleners, ongeacht de werksituatie, dus ook ten aanzien van zzp'ers.
Onder ziekenhuizen wordt verstaan alle WTZi (Wet Toelating Zorginstellingen) toegelaten instellingen; instellingen die behandeling en zorg verlenen gefinancierd vanuit de WLZ en Zorgverzekeringswet (lid 2 van Art. 7:462 BW en artikel 5 WTZi).
Voor instellingen voor GGZ of verslavingspsychiatrie die WTZi toegelaten instellingen zijn geldt dus tevens deze centrale aansprakelijkheid, de zogeheten parapludekking.
De opdrachtnemer dient wel naar rato bij te dragen in de instellingspremie, mede omdat daarmee een contra-indicatie voor het bestaan van een gezagsverhouding wordt aangegeven.
Het is van belang een en ander zorgvuldig te verwoorden in de overeenkomst van Opdracht.
WTZi toegelaten instellingen: hier geldt centrale aansprakelijkheid
- Centrale aansprakelijkheid WTZi toegelaten instellingen en de Wet DBA
De centrale aansprakelijkheid van het ziekehuis (Art. 7:462 BW) is sinds 1995 bij wet geregeld. Echter bij de invoering van de Wet DBA (2016) ontstond bij opdrachtgevers de vrees dat “meeliften” op de polis van de opdrachtgever door de zzp’er zou kunnen worden opgevat als schijnzelfstandigheid, reden om in de Overeenkomst van opdracht een aansprakelijkheidsverzekering voor de zzp’er verplicht te stellen. De VvAA ging namens de FMS en NVZ in gesprek met de Belastingdienst om het artikel aansprakelijkheid zodanig aan te passen dat het niet alleen beter aansluit bij de praktijk, maar ook om het fiscale stempel voor werken buiten dienstbetrekking te behouden. De kern daarvan zit in het naar rato bijdragen door de zzp’er in de instellingspremie.
- Aanpassing inmiddels doorgevoerd in de Modelovereenkomst
Inmiddels is de aanpassing doorgevoerd (aanpassingsdatum 5 maart 2018) in de overeenkomsten ‘Waarneming ziekenhuis’ en ‘Waarneming MSB’ op de site van de Belastingdienst.*
Zie hiertoe onder "modelovereenkomsten voor branches en beroepsgroepen downloaden" bij "Modelovereenkomst waarneming MSB voor medisch specialisten (NVZ en FMS) - 90516115141" (pagina 2, 3e alinea en pagina 11 lid 2).
De aldaar genoemde zinsnede kan worden gebruikt in de Overeenkomst van opdracht met een zzp'er binnen een instelling voor GGZ of verslavingszorg.
* Modelovereenkomst waarneming MSB voor medisch specialisten | Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en Federatie Medisch Specialisten (FMS) - Beoordeling Belastingdienst nr. 90516115141 | 8 november 2016 - Versie 5 maart 2018", pagina 15
Interim psychiater: ook eigen verantwoordelijkheid
De zogenoemde paraplu-dekking wat betreft beroepsaansprakelijkheid geldt voor alle WTZi toegelaten instellingen, ook jegens bijvoorbeeld de interim psychiater of ZZP GZ-psycholoog.
De centrale aansprakelijkheid is in de Wet vooral opgenomen ten behoeve van de patiënt: deze zal de instelling aanspraken in geval van een schadevergoedingsactie.
Ons advies is overigens om bij het aangaan van een opdracht in het kader van ZZP altijd vooraf contact op te nemen met een verzekeraar.
- Opdrachtgever WTZi toegelaten instelling?
Op de site van de WTZi is een zoekfunctie opgenomen waarmee men kan zien of de instelling (als zijnde aanstaande Opdrachtgever) een WTZi toegelaten instelling is.
Als dat voor deze opdrachtgever niet geldt is het uiteraard voor de zzp'er van belang zich te wenden tot een verzekeraar om zich afdoende te verzekeren wat betreft de beroepsaansprakelijkheid.
- Goed onderzoeken bij de opdrachtgever of de centrale aansprakelijkheid passend is verzekerd
Mocht de opdrachtgever zich, ook al is op hem de centrale aansprakelijkheid t.b.v. zzp'ers van toepassing, niet passend hebben verzekerd, loopt de zzp'er risico.
Het is dus van groot belang dat de zzp'er zich er goed van vergewist dat de opdrachtgever zich voor zijn centrale aansprakelijkheid passend heeft verzekerd.
Ook is deze verantwoordelijkheid van belang in het kader van de Wet DBA.
Mocht de zzp'er hierover twijfelen kan hij zich te wenden tot een verzekeraar.
- Naar rato bijdragen in de instellingspremie
De Wet DBA stelt dat er geen sprake mag zijn van een gezagsverhouding in het geval van zzp. Een indicatie voor gezag is wanneer de zzp'er zonder kosten zou kunnen "meeliften" op de polis van de opdrachtgever, vandaar dat de opdrachtgever de kosten naar rato dient door te belasten aan de zzp'er.
Hiermee blijft het het fiscale stempel van een zuivere opdrachtrelatie op dit punt behouden (zoals de Wet DBA voorstaat).
In de Overeenkomst van Opdracht is de volgende zinsnede (of soortgelijk) ten aanzien van de aansprakelijkheid te gebruiken:
Opdrachtgever beschikt over een beroeps- en bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering waarmee ook het aansprakelijkheidsrisico van Opdrachtnemer gedekt is. Opdrachtgever belast de kosten van deze verzekering naar rato door aan Opdrachtnemer.
Grondslag voor doorbelasting
Ten aanzien van het op reële wijze doorbelasten van de kosten (zowel de grondslag als de toerekening):
- Een grondslag voor de doorbelasting is de volgende:
De grondslag voor de doorbelasting is het totaal van de actuele jaarpremie van de instellingsverzekering vermeerderd met het eigen behoud (het bedrag dat de instelling in dat jaar voor eigen rekening neemt). Een deel van dit totaalbedrag wordt vervolgens toegerekend aan de medische aansprakelijkheid van álle specialisten in loondienst in de betreffende instelling. Tot slot wordt dat deel naar rato doorbelast aan de betreffende zzp'er. Dit gebeurt in ieder geval op basis van de door de zzp'er gewerkte dagen in relatie tot het totaal van de gewerkte dagen van de specialisten in loondienst werkzaam in de instelling.
- Doorbelasting premie aan opdrachtnemer: BTW verschuldigd!
Het uurtarief van opdrachtnemer (bedoeld is freelance psychiater, GZ-psycholoog o.a.) is vrijgesteld van BTW ("medische dienstverlening").
Over de kosten voor doorbelasting is echter wél BTW verschuldigd, vandaar dat deze expliciet separaat door de opdrachtgever aan de opdrachtnemer gefactureerd dient te worden.
Aanvullende dekking op de instellingspolis
Een zgn. aanvullende dekking op de instellingspolis (resp. "aanvullend intramuraal" of "excedentverzekering") verzekert voor het geval de instellingspolis is uitgeput (vanwege eerdere toegekende claims), of in het geval het claimbedrag hoger is dan het verzekerd bedrag.
Materie is complex
Verzekeraars als de VvAA adviseren WTZi toegelaten instellingen om ook de ZZP-ers mee te verzekeren, omdat een patiënt meestal de instelling zal aanspraken in geval van een schadevergoedingsactie.
Men zal altijd de zzp'er willen adviseren en een oplossing bieden in het geval - bijvoorbeeld - de opdrachtgever zich niet passend heeft verzekerd. Men streeft naar ‘standaard’ oplossingen maar soms is er maatwerk nodig.
Hoewel met grote zorg samengesteld kan de informatie verouderd, onvolledig of anderszins onjuist zijn. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. We verwijzen voor meer informatie onder andere naar de website van de Belastingdienst. – 29 maart 2019